Wat is hittestress?
Hittestress is een ernstige aandoening die optreedt wanneer zowel mensen als dieren moeite hebben om hun overtollige warmte af te voeren, wat leidt tot diverse lichamelijke klachten. Naast de bekende termen zoals oververhitting, zonnesteek of hitteberoerte, kan deze toestand zich manifesteren bij zeer hoge temperaturen, doorgaans boven de 25 graden Celsius. Niettemin kunnen bepaalde omstandigheden, zoals een dier dat in een afgesloten auto onder de zon verblijft of een dier met reeds bestaande ademhalingsproblemen, ook bij lagere omgevingstemperaturen tot hittestress leiden.
Het is belangrijk te weten dat de normale lichaamstemperatuur van honden en katten zich doorgaans tussen de 38 en 39 graden Celsius bevindt. Onder invloed van inspanning of stress kan deze waarde met een halve tot hele graad stijgen. Bij hittestress wordt deze stijging vaak nog verder geaccentueerd, waarbij de lichaamstemperatuur zelfs boven de kritieke grens van 40 graden Celsius kan uitkomen. Het is van cruciaal belang om alert te zijn op de symptomen van hittestress en passende maatregelen te nemen om zowel mens als dier te beschermen tegen deze potentieel gevaarlijke situatie.
Wat zijn de klachten?
Dieren die last hebben van hittestress zullen slomer zijn en veel hijgen. De slijmvliezen zijn meestal donkerrood van kleur en de voetzooltjes gaan zweten. Sommigen gaan ook kwijlen en worden onrustig.
Als de lichaamstemperatuur boven de 41 graden stijgt dan kunnen ook organen beschadigd raken, zoals het hart, de hersenen, de lever en de nieren. Ze worden benauwd, hebben donkerrode tot paarse slijmvliezen en raken de controle over hun lichaam kwijt. Dieren kunnen bewusteloos raken en zelfs komen te overlijden.
Hoe stellen we de diagnose hittestress?
De symptomen en de ziektegeschiedenis geven vaak al een goede aanwijzing, maar door de lichaamstemperatuur op te nemen kunnen we hittestress bevestigen en gelijk de ernst van de situatie inschatten.
De lichaamstemperatuur opmeten bij een dier kan het beste met een rectale thermometer gedaan worden; thermometers voor in het oor of op de huid zijn bij dieren niet betrouwbaar.
Hoe kunnen we het behandelen?
Bij hittestress is het belangrijk om snel en geleidelijk het dier af te laten koelen. Haal het dier uit de zon en biedt het normaal water aan om te drinken, dus geen ijskoud water. Tevens helpen stromend water en wind de warmte bij uw dier af te voeren, dus laat uw dier pootje baden of op de tocht liggen.
Neem, indien thuis mogelijk, de temperatuur op en bel direct met uw dierenarts voor overleg. Hittestress is namelijk een spoedgeval en het kan nodig zijn om vocht toe te dienen via een infuus om uitdroging te gaan en het dier te koelen. Ook kan het nodig zijn om extra zuurstof aan te bieden, zeker bij dieren die benauwd zijn.
De prognose is afhankelijk van hoe ernstig de hittestress is en hoe lang deze al bestaat; als er niet tijdig wordt ingegrepen kan het dier door de schade aan de organen binnen enkele uren al komen te overlijden.
Hoe kunnen we hittestress voorkomen?
Laat met warm weer uw hond in de schaduw uit en zorg voor niet te veel inspanning. Zorg dat uw dier thuis voldoende ligplekken in de schaduw heeft en voldoende vers drinkwater.
Laat uw dier nooit achter in de auto. Wacht na een actieve wandeling ook even met in de auto wegrijden, of zorg voor voldoende frisse lucht tijdens het rijden door middel van de airco of open ramen.
Zorg dat dieren met een dikke vacht voor de warme zomermaanden een korter kapsel krijgen.
Honden met een korte snuit en/of een snurkende ademhaling zijn ook gevoeliger voor hittestress, omdat zij minder makkelijk hun warmte kwijt raken door middel van hijgen.
Ook konijnen zijn gevoelig voor hittestress, dus vergeet niet het buitenhok in de schaduw te zetten om het koel te houden binnenin. Eventueel kan er in de zomermaanden een doek overheen gespannen worden voor extra schaduw.