Wat is het?
Secundair Atonie Syndroom (SAS) is een aandoening waarbij de bewegingen van het maagdarmkanaal stil komen te liggen. We zien SAS voornamelijk bij konijnen, maar ook cavia’s kunnen er last van krijgen.
Vaak is er geen directe oorzaak voor te vinden, maar factoren die meespelen bij het ontstaan zijn onjuiste voeding, stress en uitdroging. Ook ophoping van haar in het maagdarmkanaal of ontstekingen van de maag, alvleesklier of lever kunnen leiden tot SAS.
Wat zijn de klachten?
Het konijn of de cavia eet nog slechts minimaal of stopt volledig met eten. De keutels zijn ook vaak kleiner en er worden er minder geproduceerd. Soms zitten de keutels als een ketting aan elkaar doordat er haar bij zit.
Sommige dieren gaan knarsetanden of zitten door buikpijn met een opgetrokken buik. Ook kunnen ze juist naar hun buik gaan bijten of cirkelen en onrustig zijn.
Hoe stellen we de diagnose?
De klinische klachten geven vaak al een eerste aanwijzing dat er sprake is van Secundair Atonie Syndroom. Bij het lichamelijk onderzoek kan opvallen dat de slijmvliezen wat bleker zijn en het dier wat uitgedroogd is.
Bij het palperen van de buik kunnen we gassige darmen voelen en soms juist ophoping van voedsel en haar in de maag. Als we met de stethoscoop luisteren naar de buik zullen we (vrijwel) geen darmgeluiden horen. Ook kan de lichaamstemperatuur gedaald zijn.
Omdat gebitsproblemen ook kunnen leiden tot slechter eten en problemen met het maagdarmkanaal zullen wij ook altijd controleren dat de tanden en kiezen nog in orde zijn.
Bij twijfel over obstructies in het maagdarmkanaal kan het nodig zijn om een röntgenfoto van de buik te maken. Het meten van de hoeveelheid glucose in het bloed kan helpen de ernst van de situatie te bepalen.
Hoe kunnen we het behandelen?
Omdat de directe oorzaak vaak niet te achterhalen is, is de behandeling gericht op de symptomen van SAS. We zullen dan ook medicatie voorschrijven die de beweging van het maagdarmkanaal stimuleert.
Daarnaast is pijnstilling ook van groot belang om te zorgen dat het konijn of de cavia zich snel beter gaat voelen en weer gaat eten. Ook zullen we eventuele uitdroging tegen gaan met extra onderhuids vocht.
Dwangvoeding is ook essentieel om te zorgen dat het maagdarmkanaal weer op gang komt en dat het dier niet verder verzwakt. Vaak moet deze dwangvoeding ook thuis gegeven worden en geven we u als eigenaar hiervoor een voedingsspuit en speciale oplosbare poedervoeding mee.
Indien er een obstructie is vastgesteld kan het nodig zijn om chirurgisch in te grijpen. De prognose hiervan is wel gereserveerd.
Hoe kunnen we het voorkomen?
Goed gebalanceerde voeding is een belangrijk hulpmiddel om Secundair Atonie Syndroom te voorkomen.
Vezels zijn essentieel voor het maagdarmkanaal van konijn en cavia. Ze zorgen dat het maagdarmkanaal in beweging blijft en dat de maagdarmflora in balans is.
Hooi moet daarom het grootste deel van het dieet uitmaken.
Ook groenten en kruiden bevatten veel vezels en voedingsstoffen die het maagdarmkanaal ten goede komen. Koolhydraten daarentegen kunnen de balans juist verstoren, dus het is raadzaam om brokjes en fruit tot een minimum te beperken.
Naast voeding is voldoende beweging ook belangrijk om het maagdarmkanaal te stimuleren. Tevens helpt het om uw konijn of cavia in optimale conditie te houden.
Secundair Atonie Syndroom is niet altijd te voorkomen, maar gelukkig knappen de meeste dieren na de behandeling goed op.