Wat is het?
De vossenlintworm (Echinococcus multilocaris) is een lintworm die, zoals de naam al zegt, voornamelijk voorkomt bij vossen. Echter kunnen ook honden, katten en mensen besmet raken. De vossenlintworm komt voor in het midden en oosten van Europa. In Nederland is hij tot nu toe alleen aangetroffen in Zuid-Limburg en Oost-Groningen.
Voor de ontwikkeling van ei tot volwassen vossenlintworm is een zogenaamde tussengastheer nodig. Deze krijgt eitjes binnen vanuit de omgeving, die zich inwendig verder gaan ontwikkelen tot larven. De meest voorkomende tussengastheer is de muis.
De vos raakt meestal geïnfecteerd door het opeten van een besmette muis. De larven uit de muis zullen in de vos zich verder ontwikkelen tot volwassen lintworm, waarna de vos nieuwe eitjes uit zal scheiden die in de omgeving terecht komen. Hiermee is hij een zogenaamde eindgastheer.
Besmetting bij honden en katten kan optreden door het binnenkrijgen van lintwormeieren (tussengastheer) of door het opeten van geïnfecteerde knaagdieren (eindgastheer).
Mensen kunnen ook tussengastheer zijn.
Wat zijn de klachten?
Honden en katten hebben zeer zelden klachten van een vossenlintworm infectie, omdat zij meestal eindgastheer zijn.
De besmetting is voor mensen vele malen ernstiger, aangezien de eitjes zich voornamelijk in de lever verder ontwikkelen tot larven. Deze larven nemen veel ruimte in en richten hierdoor veel schade aan. Ook kunnen ze naar andere organen verspreiden. Afhankelijk van de locatie en ernst van de orgaanschade kan een vossenlintworm infectie fatale gevolgen hebben.
Hoe kunnen we het behandelen?
De volwassen vossenlintworm en kleine larven in de darmen zijn te bestrijden met een ontwormingsmiddel.
De larven die zich in de lever of andere organen hebben genesteld dienen in de meeste gevallen operatief verwijderd te worden.
Hoe kunnen we het voorkomen?
Omdat de impact van de vossenlintworm op de gezondheid van mensen erg groot kan zijn, is preventie erg belangrijk.
Honden die in een gebied zijn geweest waar de vossenlintworm voorkomt dienen bij thuiskomst en een maand later ontwormd te worden. Hiermee wordt niet alleen de hond zelf beschermd, maar wordt ook de verspreiding van de vossenlintworm tegen gegaan.
Mensen kunnen besmetting voorkomen door geen ongewassen groenten of fruit te eten, zoals wilde bessen of paddenstoelen. Ook bij tuinieren kunnen mensen in contact komen met lintworm eieren, dus goede hygiëne en/of het dragen van handschoenen is geadviseerd.
Honden kunnen door hun vacht te likken gemakkelijk de plakkerige eitjes vanonder de staart over het hele lichaam verspreiden. Door het aaien van, of gelikt worden door een besmette hond kan een mens ook besmet raken met vossenlintworm eieren.
Katten lijken geen grote rol te spelen in het overdragen of verspreiden van de vossenlintworm. Het is echter wel belangrijk om ze regelmatig te ontwormen, zeker als ze vaak prooidieren vangen en opeten.
Wilt u meer weten over dit onderwerp en de impact bij mensen? Lees dan verder op de website van het RIVM.